ʻIkea ka moku nui a Keawe

ʻIkea ka moku nui a Keawe

Liʻi Nāhiwa, Summer Fellow

 

Welina mai e nā makamaka makeʻe kānāwai o Puahia nei, aloha nui kākou:

I ka lā 11 o Mei, i pae aku ai ʻo Ka Huli Ao i ka laʻi o Kona kai ʻōpua, no ka mālama ʻia ʻana ʻo I Mana I Ka Wai Water Law and Advocacy Training ma ka ʻāina ʻihi kapu ʻo Keauhou. ʻO kēia ka helu ʻewalu o nā hālāwai he ʻumi i hoʻokumu ʻia ma lalo o ke kuʻikahi e hoʻopili ana iā Ka Huli Ao me ka Department of Hawaiian Home Lands (“DHHL”). Ua ʻākoakoa nā ʻelele ʻo Ka Huli Ao, DHHL, ka State Water Commission a me ke kaiāulu e kūkā kamaʻilio ai no nā ʻano kānāwai e pili pū ana i nā kuleana pono wai, nā pono Traditional and Customary a me nā kuleana Public Trust. Ua hoʻokumu ʻia nēia kuʻikahi no ka hoʻonui ʻana aʻe i ko ke kaiāulu ʻike wai i mea e ola ai kākou i ka wai.

Ma ka hālāwai, ua haʻi ʻōlelo laulā ʻo Polopeka Kapua Sproat no nā ʻano papahana kānāwai a moʻomeheu like ʻole e pili pū mai ana. Ua haʻi ʻōlelo ʻo Kauka Jonathan Likeke Scheuer no nā ʻano manaʻo like ʻole o DHHL no ka wai, a ua wehewehe a alakaʻi ʻo Tereariʻi Chandler-ʻĪao, he Post-J.D. Fellow, i ka māhele case study no nā mea nui e pili ana i ka wai o Kona. Eia naʻe, ua ʻoki pōkole ʻia kēia māhele a ua luʻu loa i loko o ke kūkā kamaʻilio ʻana no kekahi mau kumuhana kikoʻī. Ua nani loa ke komo nui ʻana mai o ko kai hōʻea kino i ka hālāwai ma nei kamaʻilio ʻana. Ua pani ʻia ka hālāwai ma ka lana o ka manaʻo i ka holomua mau i kēia mua aku e ko ka hale.

I ka ʻāina ua Kīpuʻupuʻu o ka ulu koa i hiki aku ai i ka lā 18 o Mei, no mālama ʻana i ka helu ʻeiwa o nā hālāwai I Mana I Ka Wai Water Law & Advocacy Training. Ua hoʻokipa mahana ʻia mākou malihini e ko ke kaiāulu i ka ʻāina hoʻānu ʻili ʻo Waimea. Ua ʻane like ka papahana i mālama ʻia iho ma Kona akā ua komo pū mai ʻo Roy Hardy e haʻi ʻōlelo ana no ka wai o Kamuela. Ua haʻi ʻōlelo pū ʻo Polopeka Kapua Sproat lāua me Mahina Tuteur, he Post-J.D. Fellow, no ko Hawaiʻi papahana kānāwai e kālele ana ma ko DHHL mau pono, a me Halealoha Ayau no ka Water Policy Plan ma lalo o DHHL. Ma hope o ka hoʻomalolo iki o ka wā ʻai, ua komo aku i ka case study no Kailapa. Ua maikaʻi loa ke ʻano o ke kūkā kamaʻilio ʻana me ke kaiāulu ʻoiai ua hiki mai nā ʻelele kaiāulu ʻāina hoʻopulapula o Waimea Nui lāua me Kailapa, ua nui nā manaʻo i puaʻi ʻia mai no ka wai o ia mau wahi ala a ua waiwai ʻiʻo nō. Ua hoʻokuʻu ʻia ka hālāwai ma luna o ke kau like o ka manaʻo ma ka mau ʻana o ka pilina a me ke kūkā kamaʻilio hou aku.

E mālama ʻia ana ka hālāwai I Mana I Ka Wai Water Law & Advocacy Training hope loa i Kaʻū i Iulai.